高级导数计算技巧
高级导数计算技巧
在掌握了基本导数规则和基本计算方法后,我们需要学习一些高级的计算技巧,以应对更复杂的导数计算问题。
高阶导数
二阶导数
定义 :f ′ ′ ( x ) = ( f ′ ( x ) ) ′ f''(x) = (f'(x))' f ′′ ( x ) = ( f ′ ( x ) ) ′
物理意义 :加速度是速度的导数,即位移的二阶导数。
例子 :
f ( x ) = x 2 f(x) = x^2 f ( x ) = x 2 ,f ′ ( x ) = 2 x f'(x) = 2x f ′ ( x ) = 2 x ,f ′ ′ ( x ) = 2 f''(x) = 2 f ′′ ( x ) = 2
f ( x ) = sin x f(x) = \sin x f ( x ) = sin x ,f ′ ( x ) = cos x f'(x) = \cos x f ′ ( x ) = cos x ,f ′ ′ ( x ) = − sin x f''(x) = -\sin x f ′′ ( x ) = − sin x
n 阶导数
定义 :f ( n ) ( x ) = ( f ( n − 1 ) ( x ) ) ′ f^{(n)}(x) = (f^{(n-1)}(x))' f ( n ) ( x ) = ( f ( n − 1 ) ( x ) ) ′
常见函数的高阶导数 :
( x n ) ( n ) = n ! (x^n)^{(n)} = n! ( x n ) ( n ) = n !
( e x ) ( n ) = e x (e^x)^{(n)} = e^x ( e x ) ( n ) = e x
( sin x ) ( n ) = sin ( x + n π 2 ) (\sin x)^{(n)} = \sin(x + \frac{n\pi}{2}) ( sin x ) ( n ) = sin ( x + 2 nπ )
( cos x ) ( n ) = cos ( x + n π 2 ) (\cos x)^{(n)} = \cos(x + \frac{n\pi}{2}) ( cos x ) ( n ) = cos ( x + 2 nπ )
隐函数求导
基本方法
步骤 :
对等式两边同时求导
将 d y d x \frac{dy}{dx} d x d y 作为未知数求解
整理得到 d y d x \frac{dy}{dx} d x d y 的表达式
例子 :
求 x 2 + y 2 = 1 x^2 + y^2 = 1 x 2 + y 2 = 1 的导数。
解 :
对两边求导:2 x + 2 y d y d x = 0 2x + 2y\frac{dy}{dx} = 0 2 x + 2 y d x d y = 0
整理:2 y d y d x = − 2 x 2y\frac{dy}{dx} = -2x 2 y d x d y = − 2 x
得到:d y d x = − x y \frac{dy}{dx} = -\frac{x}{y} d x d y = − y x
复杂隐函数
例子 :
求 x 3 + y 3 = 3 x y x^3 + y^3 = 3xy x 3 + y 3 = 3 x y 的导数。
解 :
对两边求导:3 x 2 + 3 y 2 d y d x = 3 y + 3 x d y d x 3x^2 + 3y^2\frac{dy}{dx} = 3y + 3x\frac{dy}{dx} 3 x 2 + 3 y 2 d x d y = 3 y + 3 x d x d y
整理:3 y 2 d y d x − 3 x d y d x = 3 y − 3 x 2 3y^2\frac{dy}{dx} - 3x\frac{dy}{dx} = 3y - 3x^2 3 y 2 d x d y − 3 x d x d y = 3 y − 3 x 2
提取公因式:( 3 y 2 − 3 x ) d y d x = 3 y − 3 x 2 (3y^2 - 3x)\frac{dy}{dx} = 3y - 3x^2 ( 3 y 2 − 3 x ) d x d y = 3 y − 3 x 2
得到:d y d x = y − x 2 y 2 − x \frac{dy}{dx} = \frac{y - x^2}{y^2 - x} d x d y = y 2 − x y − x 2
参数方程求导
基本公式
公式 :d y d x = d y d t d x d t \frac{dy}{dx} = \frac{\frac{dy}{dt}}{\frac{dx}{dt}} d x d y = d t d x d t d y
解释 :参数方程的导数等于 y 对参数的导数除以 x 对参数的导数。
例子 :
求参数方程 x = t 2 x = t^2 x = t 2 ,y = t 3 y = t^3 y = t 3 的导数。
解 :
d x d t = 2 t \frac{dx}{dt} = 2t d t d x = 2 t
d y d t = 3 t 2 \frac{dy}{dt} = 3t^2 d t d y = 3 t 2
d y d x = 3 t 2 2 t = 3 t 2 \frac{dy}{dx} = \frac{3t^2}{2t} = \frac{3t}{2} d x d y = 2 t 3 t 2 = 2 3 t
高阶导数
二阶导数 :d 2 y d x 2 = d d x ( d y d x ) = d d t ( d y d x ) ⋅ d t d x \frac{d^2y}{dx^2} = \frac{d}{dx}(\frac{dy}{dx}) = \frac{d}{dt}(\frac{dy}{dx}) \cdot \frac{dt}{dx} d x 2 d 2 y = d x d ( d x d y ) = d t d ( d x d y ) ⋅ d x d t
例子 :
求参数方程 x = cos t x = \cos t x = cos t ,y = sin t y = \sin t y = sin t 的二阶导数。
解 :
一阶导数:d y d x = cos t − sin t = − cot t \frac{dy}{dx} = \frac{\cos t}{-\sin t} = -\cot t d x d y = − s i n t c o s t = − cot t
二阶导数:d 2 y d x 2 = d d t ( − cot t ) ⋅ 1 − sin t = csc 2 t ⋅ 1 − sin t = − csc 3 t \frac{d^2y}{dx^2} = \frac{d}{dt}(-\cot t) \cdot \frac{1}{-\sin t} = \csc^2 t \cdot \frac{1}{-\sin t} = -\csc^3 t d x 2 d 2 y = d t d ( − cot t ) ⋅ − s i n t 1 = csc 2 t ⋅ − s i n t 1 = − csc 3 t
对数求导法
适用情况
对数求导法适用于以下情况:
复杂的幂指函数
多个函数相乘或相除
函数中包含指数和对数
基本步骤
对函数取对数
对等式两边求导
解出 d y d x \frac{dy}{dx} d x d y
例子
例子 1 :求 y = x x y = x^x y = x x 的导数。
解 :
取对数:ln y = x ln x \ln y = x \ln x ln y = x ln x
求导:1 y d y d x = ln x + 1 \frac{1}{y}\frac{dy}{dx} = \ln x + 1 y 1 d x d y = ln x + 1
解出:d y d x = y ( ln x + 1 ) = x x ( ln x + 1 ) \frac{dy}{dx} = y(\ln x + 1) = x^x(\ln x + 1) d x d y = y ( ln x + 1 ) = x x ( ln x + 1 )
例子 2 :求 y = ( x + 1 ) 2 ( x − 2 ) 3 ( x + 3 ) 4 y = \frac{(x+1)^2(x-2)^3}{(x+3)^4} y = ( x + 3 ) 4 ( x + 1 ) 2 ( x − 2 ) 3 的导数。
解 :
取对数:ln y = 2 ln ( x + 1 ) + 3 ln ( x − 2 ) − 4 ln ( x + 3 ) \ln y = 2\ln(x+1) + 3\ln(x-2) - 4\ln(x+3) ln y = 2 ln ( x + 1 ) + 3 ln ( x − 2 ) − 4 ln ( x + 3 )
求导:1 y d y d x = 2 x + 1 + 3 x − 2 − 4 x + 3 \frac{1}{y}\frac{dy}{dx} = \frac{2}{x+1} + \frac{3}{x-2} - \frac{4}{x+3} y 1 d x d y = x + 1 2 + x − 2 3 − x + 3 4
解出:d y d x = y ( 2 x + 1 + 3 x − 2 − 4 x + 3 ) \frac{dy}{dx} = y\left(\frac{2}{x+1} + \frac{3}{x-2} - \frac{4}{x+3}\right) d x d y = y ( x + 1 2 + x − 2 3 − x + 3 4 )
分段函数求导
基本方法
方法 :
分别求各段的导数
在分段点处检查可导性
例子
例子 :
f ( x ) = { x 2 , x ≥ 0 − x 2 , x < 0 f(x) = \begin{cases} x^2, & x \geq 0 \\ -x^2, & x < 0 \end{cases} f ( x ) = { x 2 , − x 2 , x ≥ 0 x < 0
解 :
当 x > 0 x > 0 x > 0 时:f ′ ( x ) = 2 x f'(x) = 2x f ′ ( x ) = 2 x
当 x < 0 x < 0 x < 0 时:f ′ ( x ) = − 2 x f'(x) = -2x f ′ ( x ) = − 2 x
在 x = 0 x = 0 x = 0 处:f ′ ( 0 ) = 0 f'(0) = 0 f ′ ( 0 ) = 0
高级计算技巧
1. 化简技巧
技巧 :在求导前先化简函数
例子 :
原函数:f ( x ) = x 2 − 1 x − 1 f(x) = \frac{x^2 - 1}{x - 1} f ( x ) = x − 1 x 2 − 1
化简:f ( x ) = x + 1 f(x) = x + 1 f ( x ) = x + 1 (当 x ≠ 1 x \neq 1 x = 1 时)
求导:f ′ ( x ) = 1 f'(x) = 1 f ′ ( x ) = 1
2. 对称性利用
技巧 :利用函数的对称性简化计算
例子 :
对于偶函数 f ( x ) = f ( − x ) f(x) = f(-x) f ( x ) = f ( − x ) :
f ′ ( x ) = − f ′ ( − x ) f'(x) = -f'(-x) f ′ ( x ) = − f ′ ( − x )
在 x = 0 x = 0 x = 0 处,f ′ ( 0 ) = 0 f'(0) = 0 f ′ ( 0 ) = 0
对于奇函数 f ( x ) = − f ( − x ) f(x) = -f(-x) f ( x ) = − f ( − x ) :
f ′ ( x ) = f ′ ( − x ) f'(x) = f'(-x) f ′ ( x ) = f ′ ( − x )
导函数是偶函数
3. 复合函数分解
技巧 :将复杂函数分解为简单函数的复合
例子 :
f ( x ) = sin ( e x 2 ) f(x) = \sin(e^{x^2}) f ( x ) = sin ( e x 2 )
分解 :
u = x 2 u = x^2 u = x 2
v = e u v = e^u v = e u
w = sin v w = \sin v w = sin v
f ( x ) = w f(x) = w f ( x ) = w
求导 :
d w d v = cos v = cos ( e x 2 ) \frac{dw}{dv} = \cos v = \cos(e^{x^2}) d v d w = cos v = cos ( e x 2 )
d v d u = e u = e x 2 \frac{dv}{du} = e^u = e^{x^2} d u d v = e u = e x 2
d u d x = 2 x \frac{du}{dx} = 2x d x d u = 2 x
f ′ ( x ) = cos ( e x 2 ) ⋅ e x 2 ⋅ 2 x = 2 x e x 2 cos ( e x 2 ) f'(x) = \cos(e^{x^2}) \cdot e^{x^2} \cdot 2x = 2xe^{x^2}\cos(e^{x^2}) f ′ ( x ) = cos ( e x 2 ) ⋅ e x 2 ⋅ 2 x = 2 x e x 2 cos ( e x 2 )
常见错误和注意事项
1. 隐函数求导错误
错误 :忘记对 y 求导时使用链式法则
正确 :对包含 y 的项求导时,要乘以 d y d x \frac{dy}{dx} d x d y
例子 :
错误:( y 2 ) ′ = 2 y (y^2)' = 2y ( y 2 ) ′ = 2 y
正确:( y 2 ) ′ = 2 y d y d x (y^2)' = 2y\frac{dy}{dx} ( y 2 ) ′ = 2 y d x d y
2. 参数方程求导错误
错误 :直接对 x 和 y 求导
正确 :先对参数求导,再用公式计算
3. 对数求导法错误
错误 :忘记最后乘以原函数
正确 :d y d x = y ⋅ d d x ( ln y ) \frac{dy}{dx} = y \cdot \frac{d}{dx}(\ln y) d x d y = y ⋅ d x d ( ln y )
练习题
练习 1
求隐函数 x 2 + x y + y 2 = 1 x^2 + xy + y^2 = 1 x 2 + x y + y 2 = 1 的导数。
参考答案
解题思路 :
使用隐函数求导法。
详细步骤 :
对两边求导:
2 x + y + x d y d x + 2 y d y d x = 0 2x + y + x\frac{dy}{dx} + 2y\frac{dy}{dx} = 0 2 x + y + x d x d y + 2 y d x d y = 0
整理:
( x + 2 y ) d y d x = − ( 2 x + y ) (x + 2y)\frac{dy}{dx} = -(2x + y) ( x + 2 y ) d x d y = − ( 2 x + y )
解出:
d y d x = − 2 x + y x + 2 y \frac{dy}{dx} = -\frac{2x + y}{x + 2y} d x d y = − x + 2 y 2 x + y
答案 :d y d x = − 2 x + y x + 2 y \frac{dy}{dx} = -\frac{2x + y}{x + 2y} d x d y = − x + 2 y 2 x + y
练习 2
求参数方程 x = t 3 x = t^3 x = t 3 ,y = t 2 y = t^2 y = t 2 的导数。
参考答案
解题思路 :
使用参数方程求导公式。
详细步骤 :
计算 d x d t \frac{dx}{dt} d t d x 和 d y d t \frac{dy}{dt} d t d y :
d x d t = 3 t 2 \frac{dx}{dt} = 3t^2 d t d x = 3 t 2
d y d t = 2 t \frac{dy}{dt} = 2t d t d y = 2 t
应用公式:
d y d x = d y d t d x d t = 2 t 3 t 2 = 2 3 t \frac{dy}{dx} = \frac{\frac{dy}{dt}}{\frac{dx}{dt}} = \frac{2t}{3t^2} = \frac{2}{3t} d x d y = d t d x d t d y = 3 t 2 2 t = 3 t 2
答案 :d y d x = 2 3 t \frac{dy}{dx} = \frac{2}{3t} d x d y = 3 t 2
练习 3
使用对数求导法求 y = x sin x y = x^{\sin x} y = x s i n x 的导数。
参考答案
解题思路 :
使用对数求导法。
详细步骤 :
取对数:
ln y = sin x ⋅ ln x \ln y = \sin x \cdot \ln x ln y = sin x ⋅ ln x
对两边求导:
1 y d y d x = cos x ⋅ ln x + sin x ⋅ 1 x \frac{1}{y}\frac{dy}{dx} = \cos x \cdot \ln x + \sin x \cdot \frac{1}{x} y 1 d x d y = cos x ⋅ ln x + sin x ⋅ x 1
解出:
d y d x = y ( cos x ⋅ ln x + sin x x ) = x sin x ( cos x ⋅ ln x + sin x x ) \frac{dy}{dx} = y(\cos x \cdot \ln x + \frac{\sin x}{x}) = x^{\sin x}(\cos x \cdot \ln x + \frac{\sin x}{x}) d x d y = y ( cos x ⋅ ln x + x s i n x ) = x s i n x ( cos x ⋅ ln x + x s i n x )
答案 :d y d x = x sin x ( cos x ⋅ ln x + sin x x ) \frac{dy}{dx} = x^{\sin x}(\cos x \cdot \ln x + \frac{\sin x}{x}) d x d y = x s i n x ( cos x ⋅ ln x + x s i n x )
练习 4
求函数 f ( x ) = { x 2 , x ≥ 0 − x 2 , x < 0 f(x) = \begin{cases} x^2, & x \geq 0 \\ -x^2, & x < 0 \end{cases} f ( x ) = { x 2 , − x 2 , x ≥ 0 x < 0 的导数。
参考答案
解题思路 :
分段函数求导。
详细步骤 :
当 x > 0 x > 0 x > 0 时:
f ′ ( x ) = 2 x f'(x) = 2x f ′ ( x ) = 2 x
当 x < 0 x < 0 x < 0 时:
f ′ ( x ) = − 2 x f'(x) = -2x f ′ ( x ) = − 2 x
在 x = 0 x = 0 x = 0 处检查可导性:
左导数:lim h → 0 − f ( h ) − f ( 0 ) h = lim h → 0 − − h 2 h = 0 \lim_{h \to 0^-} \frac{f(h) - f(0)}{h} = \lim_{h \to 0^-} \frac{-h^2}{h} = 0 lim h → 0 − h f ( h ) − f ( 0 ) = lim h → 0 − h − h 2 = 0
右导数:lim h → 0 + f ( h ) − f ( 0 ) h = lim h → 0 + h 2 h = 0 \lim_{h \to 0^+} \frac{f(h) - f(0)}{h} = \lim_{h \to 0^+} \frac{h^2}{h} = 0 lim h → 0 + h f ( h ) − f ( 0 ) = lim h → 0 + h h 2 = 0
由于左导数等于右导数,所以 f ′ ( 0 ) = 0 f'(0) = 0 f ′ ( 0 ) = 0
答案 :f ′ ( x ) = { 2 x , x > 0 − 2 x , x < 0 0 , x = 0 f'(x) = \begin{cases} 2x, & x > 0 \\ -2x, & x < 0 \\ 0, & x = 0 \end{cases} f ′ ( x ) = ⎩ ⎨ ⎧ 2 x , − 2 x , 0 , x > 0 x < 0 x = 0
总结
中英对照
中文术语 英文术语 音标 说明 对数求导法 logarithmic differentiation /lɒɡəˈrɪðmɪk dɪfərenʃɪˈeɪʃən/ 通过取对数来求导数的方法 分段函数 piecewise function /ˈpiːswaɪz ˈfʌŋkʃən/ 在不同区间用不同表达式定义的函数 幂指函数 power-exponential function /ˈpaʊə ɪkspəˈnenʃəl ˈfʌŋkʃən/ 底数和指数都是变量的函数 化简技巧 simplification technique /sɪmplɪfɪˈkeɪʃən tekˈniːk/ 在求导前先简化函数的方法 对称性 symmetry /ˈsɪmətri/ 函数的对称性质
1 Exploring Functions in Advanced Mathematics
先修课程
Functions are a core idea of advanced mathematics. This course walks through foundational concepts, key properties, and classic constants so you can read, reason, and compute with confidence.
前往课程
2 The World of Limits in Advanced Mathematics
先修课程
Limits are the foundation of calculus and one of the most important ideas in advanced mathematics.
前往课程
3 Continuity in Advanced Calculus
先修课程
A focused guide on continuity: core definitions, types of discontinuities, and continuity of elementary functions.
前往课程
4 Differential Calculus of One Variable
当前课程
A complete study path for derivatives, linear approximations, extrema, and classic theorems that power single-variable calculus.
前往课程